Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι μια σοβαρή πάθηση των οφθαλμών που απαιτεί άμεση προσοχή προκειμένου να αποφευχθεί η απώλεια της όρασης. Αποτελεί μια από τις επείγουσες καταστάσεις στην οφθαλμολογία και προκύπτει όταν ο αμφιβληστροειδής, ο λεπτός χιτώνας στο πίσω μέρος του ματιού που είναι υπεύθυνος για την όραση, ξεκολλήσει από τη θέση του. Αυτή η αποκόλληση μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια της όρασης αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως.
Ποιοι τύποι αποκολλήσεων υπάρχουν;
Οι αποκολλήσεις του αμφιβληστροειδούς διακρίνονται σε τρεις τύπους.
- Ρωγμώδης αποκόλληση Αυτός είναι ο πιο συχνός τύπος αποκόλλησης που εκδηλώνεται κυρίως σε ασθενείς μέσης ή μεγαλύτερης ηλικίας. Κύριο αίτιο της αποκόλλησης είναι μία η περισσότερες τρύπες (ρωγμές) που δημιουργούνται στον αμφιβληστροειδή
- Ελκτική αποκόλληση Αυτός ο τύπος αποκόλλησης ανευρίσκεται κυρίως στους διαβητικούς ή σε ασθενείς με άλλες παθήσεις των αγγείων και οφείλεται στην ανάπτυξη μεμβρανών οι οποίες ασκούν έλξη και αποκολλούν τον αμφιβληστροειδή. Κάποιες φορές μπορεί να συνδυάζεται με μικρές ρωγμές στον αμφιβληστροειδή (συνδυασμένη ρωγμώδης/ελκτική αποκόλληση).
- Εξιδρωματική αποκόλληση Αυτός είναι ο λιγότερο συχνός τύπος αποκόλλησης και μπορεί να οφείλεται σε φλεγμονώδεις παθήσεις, ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, όγκους και άλλα πιο σπάνια αίτια. Κύριο χαρακτηριστικό αυτού του τύπου αποκόλλησης είναι η απουσία ρωγμής ή έλξης στον αμφιβληστροειδή.
Ποια είναι τα αίτια;
Όσον αφορά στις ρωγμώδεις αποκολλήσεις του αμφιβληστροειδούς, που είναι και οι πιο συχνές, υπάρχουν διάφοροι προδιαθεσικοί παράγοντες.
- Ηλικία Άτομα άνω των 40 ετών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν την πάθηση
- Γενετικό υπόβαθρο Άτομα με συγγενείς στο στενό οικογενειακό τους περιβάλλον που εμφάνισαν αποκόλληση έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εκδηλώσουν τη νόσο. Επίσης ασθενείς που εμφάνισαν αποκόλληση στο ένα μάτι βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνου να πάθουν αποκόλληση στο άλλο μάτι.
- Μυωπία Αποτελεί έναν από τους σημαντικούς προδιαθεσικούς παράγοντες για αποκόλληση. Πιο συγκεκριμένα, αλλοιώσεις στον αμφιβληστροειδή των ατόμων με μυωπία που εμφανίζονται πιο συχνά από ότι στον γενικό πληθυσμό, όπως είναι η δικτυωτή εκφύλιση (lattice degeneration), φαίνεται ότι αυξάνουν τον κίνδυνο αποκόλλησης.
- Τραύμα Οποιοσδήποτε τύπος τραυματισμού του οφθαλμού μπορεί να οδηγήσει σε αποκόλληση αμφιβληστροειδούς.
- Χειρουργείο Η πάθηση είναι πιο συχνή σε οφθαλμούς που έχουν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Ειδικότερα, το επιπλεγμένο χειρουργείο καταρράκτη σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο αποκόλλησης. Επίσης, η αφαίρεση του δευτερογενούς καταρράκτη με laser (YAG laser capsulotomy) φαίνεται ότι αυξάνει ελάχιστα τον κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα της αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς μπορεί να είναι σχετικά ήπια εως έντονα. Είναι σημαντικό να αναζητηθεί βοήθεια και να πραγματοποιηθεί πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος άμεσα ακόμη και αν τα συμπτώματα κρίνονται ως αμβληχρά από τον ασθενή καθώς η έγκαιρη αντιμετώπιση οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα.
- Μυιοψίες (floaters) Οφείλονται στην παρουσία κυττάρων/θολεροτήτων μέσα στο υαλοειδές σώμα (ζελέ του ματιού) που ο ασθενής αντιλαμβάνεται ως μυγάκια ή ιστό αράχνης.
- Φωτοψίες Ο ασθενής αντιλαμβάνεται περιοδικές λάμψεις σαν φλας φωτογραφικού φακού συνήθως στο κροταφικό του οπτικό πεδίο. Αυτές οφείλονται στον ερεθισμό των κυττάρων του αμφιβληστροειδούς που είναι υπεύθυνα για την όραση.
- Έκπτωση οπτικού πεδίου Αυτή εκδηλώνεται ως ένα σταθερό μαύρο σύννεφο ή μαύρη αδιαφανής κουρτίνα που επηρεάζει την περιφερική όραση του ασθενή με προοδευτική επιδείνωση.
- Απώλεια κεντρικής όρασης Αυτό το σύμπτωμα εκδηλώνεται όταν η αποκόλληση προχωρήσει αρκετά ώστε να ξεκολλήσει το κέντρο της όρασης (ωχρά κηλίδα).
Μπορεί να προληφθεί;
Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος να προβλεφθεί ποια άτομα και πότε θα εμφανίσουν αποκόλληση. Ωστόσο, πολλοί ειδικοί συμβουλεύουν για τη χρήση ειδικών προστατευτικών γυαλιών κατά την άθληση/εργασία προς αποφυγή τραυματισμών. Επίσης, ο περιοδικός προληπτικός οφθαλμολογικός έλεγχος μπορεί να εντοπίσει αλλοιώσεις σε πρώιμο στάδιο.
Υπάρχει θεραπεία;
Είναι εξαιρετικής σημασίας η έγκαιρη εντόπιση των συμπτωμάτων και η αναζήτηση άμεσης ιατρικής βοήθειας προκειμένου να αντιμετωπιστεί η πάθηση σε αρχικά στάδια. Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις ανάλογα με την έκταση και τη βαρύτητα της πάθησης περιλαμβάνουν τα εξής
- Laser φωτοπηξία Χρησιμοποιείται συνήθως για τη θεραπεία ρωγμών που εντοπίζονται σε αρχικά στάδια (χωρίς αποκόλληση) και μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης αποκόλλησης.
- Κρυοπηξία Έχει τις ίδιες ενδείξεις με τη φωτοπηξία με laser και αφορά στο πάγωμα του αμφιβληστροειδούς προκειμένου να δημιουργήσει μια ουλή γύρω από τη ρωγμή.
- Πνευματική ρετινοπηξία Περιλαμβάνει τη διενέργεια laser ή κρυοπηξίας και την έγχυση ενός αερίου στο πίσω μέρος του οφθαλμού προκειμένου να αποκατασταθεί η αποκόλληση. Τα ποσοστά επιτυχίας είναι περίπου 75-80%.
- Σκληρικό μόσχευμα Πραγματοποιείται συνήθως με γενική αναισθησία και περιλαμβάνει την αποκατάσταση της βλάβης με τη βοήθεια ενός μοσχεύματος σιλικόνης που καθηλώνεται στο εξωτερικό περίβλημα του οφθαλμού (σκληρός χιτώνας). Το ποσοστό επιτυχίας είναι περίπου 90%.
- Βιτρεκτομή Συνήθως πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και αφορά στη διενέργεια laser ή κρυοπηξίας με αντικατάσταση του υαλοειδούς σώματος από αέριο ή λάδι σιλικόνης μέσα από πολύ μικρές οπές στον σκληρό χιτώνα. Λιγότερο συχνά συνδυάζεται με σκληρικό μόσχευμα. Τα ποσοστά επιτυχίας είναι συγκρίσιμα με την απλή εφαρμογή σκληρικού μοσχεύματος.
Εάν έχετε διαγνωστεί με αποκόλληση αμφιβληστροειδούς ή αν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε αποκόλληση, μην περιμένετε. Αναλάβετε άμεσα δράση.
Ζητήστε Άμεση Φροντίδα
Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς απαιτεί άμεση προσοχή. Επικοινωνήστε μαζί μας ή επισκεφθείτε το τμήμα επειγόντων περιστατικών αμέσως αν αισθανθείτε ξαφνικές λάμψεις, μυγάκια ή μια σκιά που επηρεάζει την όρασή σας.